تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال چیست؟ آشنایی با تحلیل بنیادی

در پیش‌بینی روند و قیمت ارز دیجیتال، از دو نوع تحلیل فاندامنتال (Fundamental) و تکنیکال (Technical) استفاده می‌شود. تحلیل تکنیکال بر اساس استفاده از اندیکاتور ،ابزارهای نموداری و محاسبات ریاضی و … است؛ در حالی که تحلیل فاندامنتال یا بنیادی با تیم پروژه، رویدادهای اقتصادی، عوامل خارجی و سایر موارد، مرتبط است.

در این مقاله به طور کامل و جامع به ویژگی‌ها، شاخص‌های کلیدی و نکات مهم تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال می‌پردازیم. همچنین، این سبک تحلیل را با نوع تکنیکال و آن چین مقایسه می‌کنیم.

تحلیل فاندامنتال چیست؟

تحلیل فاندامنتال به معنای ارزیابی ارزش ذاتی (Intrinsic Value) یک دارایی و تحلیل فاکتورهای موثر بر قیمت آن است. این امر از طریق بررسی پروژه یک رمز ارز، تیم توسعه‌دهنده پشت آن و سپس، مطالعه رویدادها و تغییرات در دنیای مالی انجام می‌شود.

در تحلیل Fundamental، اوضاع کلی اقتصادی و شرایط غالب بر اقتصاد جهان نیز نقش پررنگی دارند و فاکتورهایی ازجمله نرخ بهره (Interest Rate)، تولید، درآمد، نرخ اشتغال و سایر موارد در آن موثر هستند.

ویژگی‌های تحلیل فاندامنتال

این سبک از تحلیل با نمودار قیمتی و تاریخچه قیمت یک دارایی کار نمی‌کند و دارای ویژگی‌های زیر است:

• مبتنی بر اتفاقات و اخبار دنیای اقتصاد و حوزه‌های مالی؛
• قابل انجام در سطوح مختلف و توسط افراد با دانش و مهارت محدود یا گسترده؛
• امکان استفاده برای پیش‌بینی قیمت یک دارایی در بلندمدت؛
• تعیین ارزش واقعی و ذاتی یک دارایی.

مزایا و معایب تحلیل فاندامنتال

تحلیل قیمت ارزهای دیجیتال بر اساس فاکتورها و شاخص‌های فاندامنتال با برتری‌ها و ضعف‌هایی در مقایسه با سایر سبک‌های تحلیلی همراه است. نقاط مثبت و منفی تحلیل فاندامنتال:

شاخص‌های کلیدی در تحلیل فاندامنتال

چند شاخص در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال نقش موثری دارند و باید مورد توجه تحلیل‌گران قرار بگیرند. مهم‌ترین شاخص‌ها:

• نرخ NVT
• نرخ MVRV
• Mayer Multiple
• نرخ P/BE

نرخ NVT

شاخص نسبت ارزش شبکه به تراکنش (Network Value to Transaction) یک معیار فاندامنتال است که برای سنجش ارزش یک ارز دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شاخص از طریق تقسیم ارزش بازار (Market Cap) بر حجم تراکنش روزانه در واحد دلار آمریکا (USD) محاسبه می‌شود.

معمولا NVT بالا به معنای ارزش بیش‌ازحدِ واقعی (Overvalued) بوده و NVT پایین نشان‌گر ارزش کمترازحدِ واقعی (Undervalued) است؛ بنابراین، پایین بودن این نرخ برای یک رمز ارز می‌تواند فرصتی برای کسب سود بلندمدت از طریق سرمایه‌گذاری در آن را فراهم کند.

نرخ MVRV

نرخ نسبت ارزش بازار به ارزش تحقق یافته (Market Value to Realized Value) به عنوان یکی دیگر از معیارهای مهم در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال، ارتباط میان ارزش بازار و ارزش واقعی یک کوین یا توکن را ارزیابی می‌کند.

این شاخص نیز کاربردی مشابه NVT دارد و برای سنجش قیمت یک دارایی دیجیتال در مقایسه با ارزش حقیقی آن، استفاده می‌شود.

Mayer Multiple چیست؟

این شاخص توسط تریس میر (Trace Mayer) جهت تحلیل قیمت بیت کوین با توجه به تاریخچه و سابقه آن ایجاد شد. در حقیقت، این ابزار سیگنال خرید یا فروش به معامله‌گران ارائه نمی‌دهد و صرفا نسبت قیمت فعلی بیت کوین به میانگین متحرک ۲۰۰ روزه آن را مشخص می‌کند.

این معیار از طریق تقسیم قیمت حال حاضر BTC بر میانگین 200 روزه حاصل می‌شود. اگر عدد نتیجه پایین‌تر از 2.4 باشد، انباشت (Accumulate) بیت کوین در بلندمدت نتیجه‌ای مطلوب به سرمایه‌گذار ارائه می‌دهد. با این حال، این نظریه صرفا بر اساس داده‌های تاریخی است و نباید به عنوان پایه‌ای قطعی برای تصمیمات مالی در نظر گرفته شود.

نرخ P/BE چیست؟

معیار P/BE در تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال، نسبت بین قیمت فعلی یک ارز (P) و قیمتی است که در آن استخراج‌کنندگان یا استیک‌کنندگان، قادر به پوشش هزینه‌های عملیاتی خود هستند (BE).

به عنوان مثال، اگر قیمت هر بیت کوین ۹۵۰۰۰ دلار باشد و هزینه‌های یک ماینر برای استخراج آن بیت کوین ۸۵۰۰۰ دلار محاسبه شوند، این یعنی عدد نسبت مذکور حدود ۱.۱۱ (بالاتر از ۱) می‌شود و به معنای سودآور بودن فعالیت استخراج کنندگان است. چنین نتیجه‌ای یعنی احتمالا فعالیت ماینرها ادامه خواهد یافت.

با این حال، اگر عدد P/BE کمتر از ۱ شود، یعنی هزینه استخراج یا استیک یک ارز دیجیتال بیشتر از قیمت فعلی آن ارز است و احتمالا استیک یا استخراج آن دارایی، متوقف خواهد شد.

تحلیلگران فاندامنتال می‌توانند با توجه به این مقدار، روند قیمتی یک رمز ارز در آینده نزدیک را پیش‌بینی کنند.

مراحل انجام تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال

امکان انجام تحلیل به سبک فاندامنتال روی رمز ارزها به روش‌های مختلف و طی مراحل گوناگونی وجود دارد. با این حال، معمولا این کار در گام‌های زیر انجام می‌شود:

1. بررسی وایت پیپر پروژه
2. ارزیابی تیم توسعه‌دهنده
3. تحلیل رود مپ (نقشه راه) و پیشرفت پروژه
4. بررسی رقبای پروژه

بررسی وایت پیپر پروژه

یکی از اصول و رسوم پایه در فعالیت پروژه‌های کریپتو، انتشار وایت پیپر (White Paper) از طرف آن‌ها است. در واقع، این سند که توسط اعضای اصلی یا توسعه‌دهندگان یک پروژه نوشته می‌شود، شامل اطلاعات و مشخصات پیرامون جنبه‌های فنی و اقتصادی یک پروژه است. محتویات وایت پیپر:

• اهداف
• ویژگی‌ها
• نحوه عملکرد
• مکانیزم اجماع
• معماری شبکه

همچنین، در وایت پیپر معمولا یک نقشه راه برای فعالیت‌ها و به‌روزرسانی‌های آینده پروژه نیز گنجانده می‌شود. به طور کلی، White Paper یک منبع اطلاعات کامل و گسترده برای علاقه‌مندان به یک کوین یا توکن و تکنولوژی زیرساخت آن است.

این سند برای سرمایه‌گذاران نیز اهمیت بسیار زیادی دارد؛ چرا که افراد با مطالعه و بررسی ویژگی‌ها و عملکرد یک ارز دیجیتال، می‌توانند به یک پیش‌بینی نسبی درباره آینده آن دست یابند و تصمیم به سرمایه‌گذاری در آن یا برعکس را اتخاذ کنند. به همین دلیل، اولین گام در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال، مطالعه وایت پیپر یک پروژه است.

به جز وایت پیپر، در برخی از موارد، لایت پیپر (Litepaper) نیز از طرف شرکت منتشر می‌شود. لایت پیپرها نسبت به وایت پیپرها جزییات کمتری دارند و یک نمای کلی از پروژه را در سندی کوتاه، ارائه می‌دهند. Whitepaperها در اکثر موارد با جزئیات کامل و اطلاعات فنی دقیق، تهیه می‌شوند.

ارزیابی تیم توسعه‌دهنده

دومین مرحله در تحلیل فاندامنتال، بررسی سوابق و میزان تخصص اعضای تیم توسعه‌دهنده یک پروژه کریپتو است. تیم پروژه مسئولیت تعیین چشم‌انداز، استراتژی، تکنولوژی و نحوه اجرای عملیات را برعهده دارد. جهت ارزیابی تیم توسعه‌دهنده، به موارد زیر توجه کنید:

• جایگاه اعضای تیم در سطح اینترنت: پروفایل لینکدین، سایت یا وبلاگ شخصی، حساب‌های شبکه اجتماعی یا سایر منابع اعضا را برای اطلاعات بیشتر درباره تخصص افراد و مهارت‌های آن‌ها بررسی کنید؛
• اعتبار و سابقه اعضای تیم: میزان موفقیت اعضا در پروژه‌های پیشین، حواشی، نحوه برخورد با انتقادات و بازخوردها و چنین مواردی را در نظر داشته باشید؛
• چشم‌انداز و استراتژی‌های تیم: بررسی اهداف تیم برای آینده پروژه و چالش‌ها و مشکلات احتمالی در طول مسیر برای رسیدن به آن‌ها.

با این حال، در برخی از موارد توسعه‌دهندگان یک ارز دیجیتال ترجیح می‌دهند تا هویت خود را از عموم افراد مخفی نگه دارند. در این حالت، احتمال کسب اطلاعات پیرامون فرد کاهش می‌یابد.

تحلیل رود مپ (نقشه راه) و پیشرفت پروژه

نقشه راه (Roadmap) در پروژه‌های رمز ارزی، اهداف، خط زمانی و نقاط مهم آن در آینده را نشان می‌دهد. به طور دقیق‌تر، توسعه و بهبودهای برنامه‌ریزی شده برای آینده در رود مپ یک ارز دیجیتال ارائه می‌شوند. دلایل اهمیت نقشه راه یک پروژه برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران:

• شفافیت در برنامه‌ها و به‌روزرسانی‌های آینده یک کوین یا توکن؛
• مشخص شدن استراتژی‌ها و مسیر یک پروژه؛
• تشویق طرفداران و اعضای یک جامعه رمز ارزی به مشارکت در ارز دیجیتال مورد نظر.

شکل بصری یک رود مپ، معمولا در قالب یک خط زمانی (Timeline)، نوار پیشرفت (Progress Bar) یا جدول طراحی می‌شود.

بررسی رقبای پروژه

در دنیای کریپتو، رقابت سنگینی وجود دارد؛ رشد یک پروژه رمز ارزی در کوتاه‌مدت شاید به راحتی رقم بخورد، اما حفظ آن پیشرفت در بلندمدت به شدت دشوار است. بنابراین، بررسی رقبای یک پروژه در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال اهمیت بالایی دارد؛ با مطالعه رقبا می‌توان آینده یک توکن یا کوین را پیش‌بینی کرد.

ممکن است در این فرآیند، گزینه‌ای بهتر نسبت به ارز مورد نظر برای سرمایه‌گذاری نیز یافت شود و فرصتی با سودآوری بیشتر پدید آید.

منابع معتبر برای تحلیل فاندامنتال

برای کسب نتایجی با بالاترین دقت ممکن در تحلیل به سبک Fundamental روی ارزهای دیجیتال، استفاده از منابع معتبر و قابل اعتماد باید اولویت یک سرمایه‌گذار باشد. در ادامه به دو نوع از این منابع می‌پردازیم:

• وب‌سایت‌های تحلیلی معتبر
• ابزارهای تحلیل فاندامنتال

وب‌سایت‌های تحلیلی معتبر

برای تحلیل فاندامنتال و ترید با این سبک باید به سراغ اطلاعات مربوط به روند فعالیت ارزهای دیجیتال، تیم توسعه، اخبار اقتصادی و سایر موارد مشابه بروید. جهت گردآوری چنین داده‌هایی، سایت‌های متعددی در سطح اینترنت در دسترس‌اند که به چند مورد از برجسته‌ترین و قابل اعتمادترین گزینه‌ها اشاره می‌کنیم:

• کوین جکو (CoinGecko): یک منبع کامل و جامع برای اطلاعات پیرامون پروژه‌های رمز ارزی و آمار فنی مربوطه
• کوین مارکت کپ (CoinMarketCap): یکی از مشهورترین سایت‌های مطالعه ارزهای دیجیتال و رقیب بزرگ کوین جکو با ارائه داده‌های گسترده برای توکن‌ها و کوین‌ها
• تریدینگ ویو (TradingView): تریدینگ ویو ابزاری قابل استفاده برای تحلیلگران دو سبک فاندامنتال و تکنیکال با امکان آگاهی از جدیدترین اخبار و رویدادها در دنیای مالی
• مساری (Messari): منبعی با ارائه داده‌های تخصصی و جزئی مربوط به توکنومیک (Tokenomics)، ساختار حاکمیت، سوابق جذب سرمایه و …، برای تحلیل فاندامنتال گسترده

ابزارهای تحلیل فاندامنتال

تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال با استفاده از ابزارهای کمکی می‌تواند بازدهی بالاتر و نتایج نهایی بهتری را به دنبال داشته باشد. با توجه به رویکرد و اهداف خود، یک یا چندی از ابزارها را برای تحلیل انتخاب کنید:

• شاخص ترس و طمع بازار: بررسی احساسات کلی مارکت و جامعه فعالان آن نسبت به ارزهای دیجیتال و سرمایه‌گذاری در آن‌ها در قالب مقیاسی از 0 تا 100؛
• تقویم اقتصادی: آگاهی از اتفاقات و رویدادهای مهم و تاثیرگذار اقتصادی در کشورهای مختلف ازجمله آمریکا، لندن، آلمان، ژاپن و …؛
• ابزارهای گردآوری اخبار (News Aggregator): دسترسی به خلاصه یا مشروح اخبار مالی در کوتاه‌ترین زمان ممکن؛
• کاوشگر بلاکچین (Blockchain Explorer): ارائه‌دهنده اطلاعات تراکنش‌ها، آدرس‌های کیف پول و قراردادهای هوشمند برای بررسی داده‌های آن‌چین.

مقایسه تحلیل فاندامنتال با تحلیل تکنیکال و آن‌چین

به جز تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، امکان بررسی آن‌چِین (Onchain) ارزهای دیجیتال نیز وجود دارد. با این حال، هرکدام از این انواع تحلیل مبتنی بر ویژگی‌ها و معیارهای خاصی هستند. در جدول زیر، به طور خلاصه آن‌ها را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم:

نکات کلیدی در تحلیل فاندامنتال

برای دستیابی به بازدهی بالا در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال و کاهش درصد خطا در پیش‌بینی، به نکات زیر توجه کنید:

• هرگز تضمین صد درصدی برای پیش‌بینی‌های حاصل از تحلیل وجود ندارد؛
• از داده‌ها در منابع مختلف استفاده کرده و خود را محدود به یک منبع و یک ابزار نکنید؛
• هدف اصلی پروژه را در نظر داشته باشید؛
• نشانه‌های ریسک بالا یا احتمال شکست یک ارز دیجیتال در آینده را نادیده نگیرید.

جمع‌بندی

تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال با تکیه بر دانش و اطلاعات مرتبط با تیم توسعه، نقشه راه و وایت پیپر همراه با بررسی رقبا و جایگاه پروژه در صنعت کریپتو، به سنجش ارزش ذاتی یک توکن یا کوین و پیش‌بینی روند آن در بلندمدت می‌پردازد.

معامله‌گران با این سبک تحلیل می‌توانند رمز ارزهایی با قیمت کمترازحد واقعی (Undervalued) را شناسایی کرده و از فرصت‌های سرمایه‌گذاری با سود هنگفت استفاده کنند. امکان ترکیب تحلیل فاندامنتال با داده‌های آن‌چین و شناخت رفتار بازار برای دستیابی به نتایج دقیق‌تر و پیش‌بینی شفاف‌تر نیز وجود دارد.

سوالات متداول