لوریج چیست؟ | آموزش اهرم (Leverage) در ترید ارز دیجیتال

لوریج یکی از جذاب‌ترین و البته چالش‌برانگیزترین ابزارهایی است که در دنیای معاملات مالی، مخصوصاً ارزهای دیجیتال، استفاده می‌شود. اگر تا به حال شنیده‌اید که کسی با سرمایه کم سود بالایی کرده یا ضرر بزرگی داده، احتمالاً پای Leverage در میان بوده است! در واقع، Leverage به شما این امکان را می‌دهد که با چند برابر سرمایه واقعی خود معامله کنید؛ ابزاری قدرتمند که اگر درست از آن استفاده شود، می‌تواند سکوی پرتاب شما باشد. در ادامه این مطلب از صرافی ارز دیجیتال ایرانی زرین بیت، بررسی می‌کنیم که لوریج چیست، چطور کار می‌کند و استفاده از آن چه مزایا و معایبی دارد؟

لوریج چیست؟

لوریج (Leverage) یا همان اهرم مالی، ابزاری است که به شما اجازه می‌دهد با سرمایه‌ای بیشتر از موجودی واقعی خود معامله کنید. وقتی از این ابزار استفاده می‌کنید، در واقع مقداری سرمایه از صرافی یا کارگزاری قرض می‌گیرید تا حجم معامله خود را افزایش دهید. این ابزار محبوب در بازارهای ارز دیجیتال، فارکس و بورس به شما کمک می‌کند تا سود بالقوه بیشتری کسب کنید؛ البته به همان میزان، ریسک ضرر هم افزایش پیدا می‌کند. تعریف FXTM از لوریج عبارت است از:

لوریج در فارکس مانند یک «وام» است که کارگزار به معامله‌گر می‌دهد تا معامله‌گر سرمایه بیشتری برای معامله داشته باشد نسبت به آنچه در ابتدا واریز کرده است.

 اگر بخواهیم خیلی ساده بگوییم، لوریج شبیه گرفتن وام برای سرمایه‌گذاری است. به عنوان مثال اگر ۱۰۰ دلار سرمایه داشته باشید و از اهرم ۵ استفاده کنید، می‌توانید معامله‌ای به ارزش ۵۰۰ دلار باز کنید. به لطف اهرم، معامله‌گران می‌توانند با سرمایه کم در معاملات بزرگتری شرکت کنند.

به همین دلیل است که در بازارهای نوسانی مثل ارزهای دیجیتال، اکثر کاربران به دنبال این هستنند که بدانند لوریج در کریپتو چیست تا از آن برای چندبرابر کردن سود خود استفاده کنند. اما همیشه باید دقت کرد چون هر چقدر سود بیشتر شود، احتمال ضرر هم به همان نسبت افزایش می‌یابد.

نحوه کار اهرم

اهرم در معاملات به این صورت کار می‌کند که صرافی یا کارگزار مقداری پول به شما قرض می‌دهد تا با آن معامله کنید. این مبلغ وام بر اساس لوریجی که انتخاب کرده‌اید تعیین می‌شود. برای مثال اگر ۱۰ دلار داشته باشید و از اهرم ۱۰ استفاده کنید، می‌توانید معامله‌ای به ارزش ۱۰۰ دلار باز کنید. سود یا ضرر شما هم بر مبنای این ۱۰۰ دلار محاسبه می‌شود، نه ۱۰ دلار اولیه. این یعنی اگر بازار به نفع شما حرکت کند، سود چند برابر کسب می‌کنید. اما اگر تحلیلتان اشتباه باشد، ضررتان هم چندین برابر خواهد شد.

نکته مهم درباره نحوه کار لوریج در کریپتو این است که معاملات شما ممکن است به سرعت لیکوئید (منحل) شوند. یعنی اگر ضرر شما به حدی برسد که سرمایه اولیه‌تان کفاف جبران آن را ندهد، صرافی به طور خودکار معامله شما را می‌بندد تا قرض خودش را حفظ کند. بنابراین استفاده از اهرم به مهارت بالا در تحلیل بازار و مدیریت ریسک نیاز دارد.

مقایسه معاملات با اهرم و معاملات بدون اهرم

در پاسخ به این سوال که تفاوت معاملات لوریج چیست و چه فرقی با معاملات معمولی دارد، باید گفت که در معاملات Leverage، شما با سرمایه‌ای چند برابر سرمایه واقعی خود معامله می‌کنید، در حالی که در معاملات معمولی فقط با موجودی خود معامله خواهید کرد. مثلا فرض کنید ۱۰۰ دلار دارید. در معامله معمولی، سود یا ضرر شما بر اساس همین ۱۰۰ دلار محاسبه می‌شود. اما با اهرم ۱۰، می‌توانید به اندازه ۱۰۰۰ دلار معامله کنید و سود یا ضررتان ده برابر شود.

برای درک بهتر این تفاوت‌ها، جدول زیر را ببینید:

معاملات بدون اهرم	معاملات با اهرم (لوریج)	ویژگی
برابر با سرمایه واقعی	چند برابر سرمایه واقعی	میزان سرمایه درگیر
محدود به سرمایه موجود	چند برابر سرمایه موجود	پتانسیل سود
محدود به سرمایه موجود	امکان از دست دادن کل سرمایه و بیشتر	پتانسیل ضرر
پایین‌تر	بسیار بالا	ریسک معامله
مبتدی و محافظه‌کار	حرفه‌ای و ریسک‌پذیر	مناسب برای معامله‌گران
کمتر	بسیار زیاد	نیاز به مدیریت ریسک

همانطور که می‌بینید، معاملات لوریج دار پتانسیل بالایی دارند اما اگر مدیریت ریسک را جدی نگیرید، به راحتی می‌توانید کل سرمایه خود را از دست بدهید.

معاملات اهرمی مناسب چه بازارهایی هستند؟

معاملات اهرمی بیشتر در بازارهایی کاربرد خواهند داشت که نوسانات قیمتی بالا و نقدشوندگی مناسبی دارند. این بازارها که شامل کریپتو، فارکس، آپشن و… می‌شوند، به معامله‌گران اجازه می‌دهند با استفاده از Leverage، فرصت‌های سودآوری بیشتری ایجاد کنند. البته نوسانات بالا به معنای ریسک بالاتر نیز هست و استفاده از لوریج در چنین شرایطی به مدیریت سرمایه قوی، کنترل احساسات و تحلیل تکنیکال دقیق نیاز دارد. اگر هنوز نمی‌دانید دقیقاً ترید چیست و چگونه کار می‌کند، پیشنهاد می‌شود ابتدا با اصول پایه‌ای معاملات آشنا شوید، سپس سراغ ابزارهای پیشرفته‌ای مانند لوریج بروید.

در ادامه به بررسی دقیق‌تر هر یک از این بازارها می‌پردازیم:

1. بازار ارزهای دیجیتال (کریپتو)

کریپتوکارنسی‌ها به دلیل ماهیت غیرمتمرکز، حجم معاملات گسترده و نوسانات روزانه شدید قیمت ارز دیجیتال، یکی از محبوب‌ترین بسترهای معاملات لوریج‌دار هستند. لوریج در کریپتو این امکان را فراهم می‌کند که با سرمایه کم، روی حرکات قیمت‌های بزرگ شرط‌بندی کنید. با این حال، به دلیل خطر لیکوئید شدن سریع در زمان نوسانات شدید، مدیریت ریسک در معاملات اهرم‌دار کریپتو اهمیت ویژه‌ای دارد.

1. بازار فارکس (ارزهای خارجی)

فارکس، بزرگ‌ترین بازار مالی جهان با حجم روزانه چند تریلیون دلاری، یکی از قدیمی‌ترین بازارهایی است که از اهرم‌های بالا (حتی تا نسبت ۱:۵۰۰ یا ۱:۱۰۰۰) پشتیبانی می‌کند. تغییرات کوچک نرخ ارزها معمولاً به کمک لوریج بزرگ می‌شوند و فرصت‌های کسب سود فراهم می‌کنند. اما به دلیل سرعت بالای تغییر قیمت‌ها، داشتن استراتژی‌های کنترل ریسک در فارکس ضروری است.

1. بازار کالاها (کامودیتی‌ها) 

کالاهای ارزشمند مانند طلا، نفت، گاز طبیعی و نقره که تحت تاثیر عوامل اقتصادی، سیاسی و طبیعی تغییر قیمت می‌دهند، گزینه‌های مناسبی برای معاملات اهرمی هستند. نوسانات این بازار نسبتاً قابل پیش‌بینی‌تر از کریپتو است و به همین دلیل برای معامله‌گرانی که به تحلیل فاندامنتال یا تحلیل بین بازاری تسلط دارند، جذابیت بالایی دارد.

1. بازار آپشن‌ها (Options) 

معاملات آپشن به دلیل ویژگی اهرمی ذاتی خود (بدون نیاز به وام‌گیری مستقیم)، ابزاری عالی برای کسب سودهای بزرگ با سرمایه اولیه محدود محسوب می‌شوند. در این بازار، با پرداخت حق بیمه‌ای محدود، می‌توانید روی حرکات بزرگ قیمت دارایی‌های پایه شرط‌بندی کنید. البته آپشن‌ها به دلیل ساختار پیچیده‌تر و پرریسک‌تر بودن، بیشتر برای معامله‌گران حرفه‌ای توصیه می‌شوند.

به یاد داشته باشید که در هر یک از این بازارها، بدون درک دقیق مفاهیم لوریج، مارجین، لیکوئیدیشن و تکنیک‌های مدیریت ریسک، استفاده از معاملات اهرمی می‌تواند به سرعت به ضررهای بزرگ منجر شود.

نحوه محاسبه سود به کمک اهرم در ارزهای دیجیتال

محاسبه سود اهرم در معاملات ارز دیجیتال کار پیچیده‌ای نیست، ولی باید فرمول آن را بلد باشید. فرض کنید ۱۰۰ دلار دارید و از اهرم ۱۰ استفاده می‌کنید. یعنی سرمایه شما برای معامله ۱۰۰۰ دلار می‌شود. اگر بازار ۵٪ به نفع شما حرکت کند، سود شما برابر خواهد بود با:

سود = سرمایه × درصد تغییر قیمت

سود = ۱۰۰۰ × ۰.۰۵ = ۵۰ دلار

بدون لوریج شما فقط ۵ دلار سود می‌کردید، اما با اهرم ۱۰، سودتان ۵۰ دلار شده است.

اما برعکس این اتفاق هم هم صادق است. اگر قیمت ۵٪ خلاف تحلیل شما حرکت کند، ضررتان هم ۵۰ دلار خواهد بود که نیمی از سرمایه اولیه ۱۰۰ دلاری شماست. بنابراین محاسبه Leverage و مدیریت آن بسیار حیاتی است.

یک فرمول ساده برای محاسبه لوریج سود یا ضرر در معاملات، این است:

(قیمت خروج – قیمت ورود) × میزان لوریج × مقدار سرمایه = سود یا ضرر

همچنین شما می‌توانید برای دقیق‌تر کردن محاسبات از ماشین حساب‌های معاملات فیوچرز موجود در صرافی‌هایی مثل بایننس یا کوکوین استفاده کنید. این ماشین حساب‌ها اطلاعات کاملی از سود بالقوه، ضرر احتمالی، مارجین مورد نیاز و لیکوئید شدن به شما می‌دهند. اگر با این صرافی ها آشنایی ندارید بهتر است مقاله بایننس چیست؟ را مطالعه کنید.

مزایا و معایب استفاده از لوریج

لوریج یا همان اهرم، ابزاری است که مزایایی مثل افزایش سودآوری، امکان معامله با سرمایه کم و ایجاد تنوع در سرمایه‌گذاری به همراه دارد و در مقابل معایبی مانند خطر لیکویید شدن، افزایش ضرر، استرس بالا و هزینه‌های جانبی را نیز شامل می‌شود. در موارد زیر می‌بینیم که مهمترین مزایای لوریج در معاملات چیست؟

• افزایش سودآوری: لوریج باعث می‌شود با سرمایه‌ای کمتر سودهای چند برابری کسب کنید. مثلا اگر اهرم ۱۰ داشته باشید، یک درصد سود در بازار، برای شما معادل ۱۰ درصد سود واقعی خواهد بود.
• امکان معامله با سرمایه کم: یکی از بهترین پاسخ‌ها برای سوال “لوریج چیست؟” همین است؛ شما می‌توانید با دارایی کم معاملات بزرگی انجام دهید و در بازارهایی که به سرمایه بالا نیاز دارند، حضور پیدا کنید.
• تنوع سبد سرمایه‌گذاری: با داشتن قدرت خرید بیشتر، می‌توانید دارایی‌های بیشتری بخرید و ریسک را بهتر بین دارایی‌های مختلف تقسیم کنید.
• معامله در هر روند بازار: چه بازار صعودی باشد چه نزولی، معاملات اهرم‌دار به شما اجازه می‌دهد در هر دو حالت سود کسب کنید.
• دسترسی ۲۴ ساعته به بازار: هر زمان از شبانه‌روز می‌توانید از نوسانات بازار ارزهای دیجیتال سود ببرید.

در کنار این مزایا باید بدانید که معایب لوریج چیست و اگر بازار مطابق با پیش‌بینی شما پیش نرود، دچار چه مشکلاتی خواهید شد:

• خطر لیکویید شدن: اگر بازار برخلاف تحلیل شما حرکت کند، ممکن است کل سرمایه اولیه شما از بین برود.
• افزایش ضرر: معنی leverage فقط سود بیشتر نیست؛ ضرر هم متناسب با Leverage چند برابر خواهد شد.
• استرس بالا: نوسانات بازار رمزارزها به همراه اهرم‌های بالا استرس فراوانی برای تریدر ایجاد می‌کند.
• عدم امکان هولد بلندمدت: در معاملات لوریج‌دار نمی‌توانید دارایی را برای مدت طولانی نگه دارید چون کارمزدهای روزانه سرمایه شما را تحلیل می‌برد.
• کارمزدهای اضافی: صرافی‌ها برای سرمایه قرض داده شده کارمزدهای روزانه دریافت می‌کنند که در بلندمدت ممکن است سود شما را کاهش دهند.
• خطر جبران ضرر: اگر بدون برنامه‌ریزی دقیق وارد معاملات شوید، ممکن است در چرخه ضرر بیفتید و سرمایه بیشتری از دست بدهید.

معاملات اهرم دار برای کدام تریدرها مناسب است؟

معاملات Leverage بیشتر برای تریدرهایی مناسب است که تجربه کافی دارند، به خوبی مدیریت سرمایه می‌کنند و می‌توانند استرس را کنترل کنند. اگر تازه وارد بازار ارز دیجیتال شده‌اید و هنوز در تحلیل تکنیکال یا بنیادی قوی نیستید، بهتر است سراغ معاملات اهرمی نروید زیرا لوریج در کریپتو و سایر بازارها یعنی پذیرفتن ریسکی بزرگ.

افرادی که شناخت عمیق از بازار دارند و می‌توانند با تحلیل دقیق ورود کنند، مدیریت ریسک داشته باشند و اهل کنترل هیجان باشند، شانس بیشتری در موفقیت با معاملات Leverage خواهند داشت. همچنین کسانی که اصول محاسبه این ابزار را می‌دانند، می‌توانند با انتخاب درست نسبت‌های اهرم، سود معقول و ضرر محدود داشته باشند.

اگر می‌خواهید بدانید چگونه تبدیل به تریدر حرفه‌ای شوید، بهتر است یادگیری ابزارهای پیشرفته‌ای مثل معاملات اهرمی را به زمانی موکول کنید که بر اصول اولیه کاملاً مسلط شده باشید.

تفاوت لوریج و مارجین

لوریج و مارجین هرچند شباهت‌هایی دارند اما در عمل تفاوت‌های مهمی مثل هدف استفاده، نحوه قرض گرفتن پول و میزان آزادی عمل میان آن‌ها وجود دارد. اهرم یا Leverage قدرتی است که به شما اجازه می‌دهد با پول قرضی در معاملات شرکت کنید. مارجین سرمایه اولیه‌ای است که شما باید وارد معامله کنید تا بتوانید از اهرم استفاده کنید. در جدول زیر تفاوت‌های لوریج و مارجین را دقیق‌تر بررسی می‌کنیم:

لوریج (Leverage)	مارجین (Margin)	تفاوت
نسبت سرمایه قرض گرفته شده به سرمایه اولیه	سرمایه اولیه‌ای که برای باز کردن معامله نیاز دارید.	تعریف
صرافی یا بروکر اهرم فراهم می‌کند.	کاربر بخشی از سرمایه را تعهد می‌کند.	نحوه کار
افزایش قدرت خرید و سودآوری	امکان دسترسی به اهرم از طریق تعهد سرمایه	هدف
فقط در جفت ارز مشخص	آزادانه برای خرید دارایی مختلف	دسترسی به سرمایه

برای مثال، همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، برای دستیابی به 10 هزار دلار قدرت معامله با اهرم 1:50، نیاز به فراهم کردن مارجین 200 دلاری دارید.

معرفی اصول استفاده از لوریج در معاملات

وقتی صحبت از استفاده اصولی از اهرم در معاملات می‌شود، اولین چیزی که باید بدانید این است که “هرگز بدون برنامه Leverage نزنید”. رعایت چند اصل کلیدی می‌تواند کمک کند هم از سودهای بالقوه معاملات اهرمی بهره‌مند شوید و هم از خطرات بزرگ جلوگیری کنید. اصول استفاده صحیح از اهرم عبارتند از:

1. استفاده از لوریج پایین: اگر مبتدی هستید، اهرم پایین مثل ۲ یا ۳ انتخاب کنید. هر چقدر تجربه بیشتر شود می‌توانید به تدریج اهرم را بالاتر ببرید.
2. تعیین حد ضرر (Stop Loss): همیشه برای هر معامله اهرم‌دار حد ضرر تعیین کنید تا از لیکویید شدن جلوگیری کنید.
3. مدیریت سرمایه: بیش از ۲۰٪ سرمایه‌تان را وارد معاملات اهرمی نکنید.
4. تحلیل تکنیکال دقیق: بدون تحلیل معتبر وارد هیچ معامله‌ای نشوید.
5. استفاده از تایم فریم‌های مناسب: لوریج برای معاملات کوتاه‌مدت بهتر است. در تایم فریم‌های طولانی‌تر هزینه کارمزد افزایش می‌یابد.
6. دوری از احساسات: تصمیم‌گیری احساسی دشمن موفقیت در معاملات اهرم‌دار است.
7. یادگیری مداوم: همیشه اطلاعات خود را درباره استراتژی‌های Leverage به روز نگه دارید.

جمع بندی

در این مطلب بررسی کردیم که لوریج چیست و چطور می‌تواند هم فرصت‌های فوق‌العاده و هم خطرات بزرگی ایجاد کند. معاملات Leverage ابزار قدرتمندی هستند که به شما این امکان را امکان می‌دهند با سرمایه‌ای کم وارد بازارهای بزرگ شوید و سود بالاتری کسب کنید. اما اگر بدون شناخت کافی و رعایت اصول مدیریت ریسک وارد معاملات شوید، این ابزار می‌تواند سرمایه شما را در کمترین زمان ممکن از بین ببرد.

پس اگر قصد دارید وارد معاملات اهرمی شوید، باید اصول استفاده از لوریج در کریپتو را بشناسید و هیچ وقت مدیریت سرمایه را فراموش نکنید. با یادگیری صحیح و تمرین مستمر، می‌توانید Leverage را به ابزاری سودآور در معاملات خود تبدیل کنید.

سوالات متداول